[มือสอง] ปทานุกรมนวดไทย

การ​ นวด​ เส้น​ ต้อง​ นวด​ โดย​ แพทย์​ ที่​ เรียน​ รู้​ จาก​ ภาค​ รวม​ วิชา​ แพทย์​ แผน​ ไทย​ โบราณ ต้อง​ เรียน​ แบบ​ รอบรู้​ องค์​ รวม​ ความ​ รู้​ ของ​ แพทย์​ แผน​ โบราณ กล่าว​ โดย​ สังเขป​ คือ​ การ​ ศึกษา​ ธาตุ​ ทั้ง ๔ (ดิน น้ำ ลม ไฟ) ซึ่ง​ เป็น​ องค์​ ประกอบ​ ของ​ ร่างกาย​ มนุษย์​ ตาม​ ทฤษฎี​ ของ​ แพทย์​ แผน​ ไทย รวม​ ทั้ง​ การ​ เรียน​ รู้​ สมุฏฐาน​ ของ​ การ​ เจ็บ​ ป่วย​ ของ​ ร่างกาย​ จาก ธาตุ อุตุ อายุ กาล และ​ ความ​ รู้​ ประกอบ​ ตำรา หรือ​ พระ​ คัมภีร์​ ที่​ เกี่ยวข้อง​ กับ​ การ​ นวด เช่น พระ​ คัมภีร์​ ธาตุ​ วิวรณ์ พระคัมภีร์ธาตุ​ บรรจบ เป็นต้น
การ​ นวด​ เส้น​ หมาย​ ถึง​ การ​ นวด​ เพื่อ​ บ​ บัด​ อาการ​ เจ็บ​ ป่วย​ ของ​ ร่างกาย มี​ ทั้ง​ การ​ เจ็บ​ ป่วย​ ของ​ อาการ​ ภายนอก เช่น การ​ เจ็บ​ ปวด​ ของ​ กล้าม​ เนื้อ หรือ​ ข้อ​ ต่างๆ ของ​ ร่างกาย นวด​ เพื่อ​ กระตุ้น​ การ​ ทำงาน​ ระบบ​ ภายใน​ อวัยวะ​ ต่างๆ ภายใน​ ให้​ ทำ​ หน้าที่​ ตาม​ ระบบ​ ให้​ ดี​ ขึ้น และ​ นวด​ เพื่อ​ ให้การ​ ไหล​ เวียน​ ของ​ โลหิต​ มาก​ ขึ้น
การ​ นวด​ ของ​ แพทย์​ โบราณ​ นี้​ เรียก​ ว่าการ​ นวด​ เส้น​ ประธาน​ สิบ​ และ​ นวด​ เส้นอื่นๆ เพราะ​ ฉะนั้น​ ผู้​ ที่​ จะ​ ทำการ​ นวด​ เพื่อ​ บำบัด​ อาการ ต้อง​ เรียน​ รู้​ และ​ ฝึกหัด​ นวด​ เส้น​ ต่างๆ ของ​ ร่างกาย โดย​ เฉพาะ​ การ​ ที่​ ต้อง​ รู้​ ความ​ หมาย​ ของ​ เส้น​ ต่างๆ ของ​ ร่างกาย